Rolą bioasekuracji jest stworzenie środowiska maksymalnie wolnego od drobnoustrojów chorobotwórczych i zapewnienie biologicznej ochrony fermy przed rozprzestrzenianiem się patogenów.
Bioasekurację dzielimy na 3 obszary:
Bioasekuracja zewnętrzna i otoczenia fermy
Zapobieganie rozprzestrzenianiu się patogenów w najbliższym sąsiedztwie oraz dalszych odległościach.
Bioasekuracja wewnętrzna fermy
Zapobieganie przedostawaniu się niechcianych patogenów na fermę.
Zarządzanie zakażonym stadem
Zestaw działań, których zadaniem jest kontrolowanie zakażeń już występujących na fermie.
Lokalizacja fermy
Odległość 3-5km od najbliższego skupiska świń jest optymalna do ochrony stada przed większością czynników patogennych. Drogi o dużym natężeniu ruchu, gdzie odbywa się ruch pojazdów przewożących świnie, muszą znajdować się w odległości co najmniej 500 m. Ubojnie, zakłady przemysłu mięsnego minimum 5 km.
Otoczenie fermy
Teren fermy ogrodzony. Ogrodzenie trwale związane z podłożem, zabezpieczające przed dostępem zwierząt (dzikich, domowych), osób postronnych; wysokość nie mniejsza niż 1,5 m. Przy wjazdach, na parkingu, należy umieścić tablice informujące o obowiązujących zasadach wejścia na fermę.
Podział fermy na strefy („czysta”/„brudna”). Część „brudna” oddzielona od „części czystej” ogrodzeniem.
- część czysta – budynki inwentarskie, magazyny: pasz, sprzętu do obsługi zwierząt, czyszczenia i dezynfekcji części czystej, pojazdów rolniczych wykorzystywanych wyłącznie w tej strefie np. do transportu wewnętrznego świń lub pasz;
- część brudna – magazynowanie obornika, gnojowicy, padłych zwierząt, innych odpadów, załadunek zwierząt do wywozu i przywozu na fermę, strefa socjalna domownika, parking dla pojazdów używanych poza częścią czystą.
Przy wejściach/wyjściach do/z fermy oraz w przejazdach i przejściach pomiędzy częściami brudną i czystą, wyłożone maty dezynfekcyjne, zadaszone niecki utrzymywane w stanie zapewniającym skuteczność działania środka dezynfekcyjnego. Szerokość wyłożonych mat powinna być nie mniejsza, niż szerokość wejścia, a długość niecek nie mniejsza, niż obwód największego koła środka transportu wjeżdżającego lub wyjeżdżającego z gospodarstwa.
Teren fermy (część czysta i brudna) uporządkowany, drogi utwardzone. Należy usunąć wszelkie krzewy, drzewa i trawę wokół budynków ponieważ są doskonałym miejscem bytowania dzikich ptaków, gryzoni i owadów które przenoszą choroby. Pasza musi być magazynowana w silosach, szczelnie zamkniętych przed dostępem gryzoni i ptaków.
Rampa załadowcza – zaleca się aby była zlokalizowana przy zewnętrznym ogrodzeniu fermy, w odległości od budynków 20-50m. Podzielona na 2 strefy: czystą dla pracowników i brudną- dla osób z zewnątrz. Samochód odbierający tuczniki nie powinien poruszać się po terenie strefy czystej.
Odbiór padliny – kontenery powinny znajdować się w wyznaczonych strefach, poza terenem gospodarstwa, bez dostępu dzikich zwierząt, ptaków, insektów.
Słoma – z uwagi na zwiększone prawdopodobieństwo transmisji wirusa ASF nie zaleca się utrzymywania zwierząt w systemie ściółkowym. Jeśli nie ma innej możliwości, słoma powinna być przechowywana w sposób właściwy, w magazynach izolowanych przez okres ok. 90 dni.
Budynki inwentarskie
- Zabezpieczone przed wejściem dla osób postronnych, dzikich zwierząt, gryzoni etc.
- Odpowiednie oznakowanie miejsc wejścia – dla wizytujących fermę powinno być tylko jedno oznakowane wejście. Osoby wizytujące fermę przestrzegają zasad kwarantanny (24-48h)
- Drzwi pełne, szczelne, łatwe do mycia i dezynfekcji. Na wejściu maty dezynfekcyjne o szerokości otworu drzwiowego nasączone środkiem do dezynfekcji.
- Okna chlewni zamknięte, wloty powietrza/ wentylacyjne zabezpieczone siatką o średnicy oczek uniemożliwiających dostęp owadom, gryzoniom.
- Na fermie zaleca się regularne zabiegi DDD
- Na fermie musi znajdować się pomieszczenie socjalne z wydzieloną strefą brudną oraz czystą. W strefie brudnej znajduje się przebieralnia, stanowisko mycia i dezynfekcji.
- Ferma powinna zapewnić czystą odzież oraz obuwie.
- Korzystanie wyłącznie ze sprzętu zootechnicznego będącego na wyposażeniu fermy lub po dokonaniu mycia i dezynfekcji. Sprzęt weterynaryjny wnoszony na teren chlewni powinien być jednorazowego użytku.
Dokumentacja wymagana przepisami prawa
- spis posiadanych świń, z podziałem na prosięta, warchlaki, tuczniki, lochy, loszki, knury i knurki regularnie aktualizowany;
- rejestr środków transportu do przewozu świń, paszy lub produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego wjeżdżających na teren gospodarstwa,
- rejestry wejść osób do pomieszczeń, w których są utrzymywane świnie;
- dokumentacja programu monitorowania i zwalczania gryzoni,
- rejestry mycia i dezynfekcji pojazdów, sprzętu i budynków,
- rejestr upadków świń wg. kategorii produkcyjnych,
- księga leczenia zwierząt,
- księga rejestracji zwierząt.
